I nagrada Najbolji istraživački rad “Između planine i mora”,
Neosporno po najtemeljnijoj osmišljenosti i krajnje uspješnoj realizaciji terenskih istraživanja izdvojio se rad sa nazivom “Između planine i mora”, učenica Aleksandre Nikolić i Vladane Lalatović iz OŠ “Olga Golović” iz Nikšića. Ovim zaista obimnim istraživačkim poduhvatom je obuhvaćeno čak 6 lokaliteta na širem području Nikšića sa ciljem da se što detaljnije i vjernije prikažu florističke osobenosti ovog prostora i uporede sa brdom Gorica. Zbog pomenute obimnosti istraživanja, a onda i načina prikazivanja rezultata, rad se nije uklopio u traženu formu, ali je ponudio mnogo više. Upravo iz tih razloga Komisija je odlučila da rad nagradi u posebnoj kategoriji. Najiskrenije čestitke mentorki Mirjani Sredanović na izuzetnoj posvećenosti radu sa učenicima i ovoj nagradi.
II nagrada Najbolja fotopriča: “Biljni svijet na različitim nadmorskim visinama”
Prlikom odabira radova za ovu nagradu, prvi eliminacioni kriterijum je bila zadovoljenost forme. Shodno zadatim uputstvima učenici su imali zadatak da sa 15 fotografija/slajdova ispričaju fotopriču.
Od ukupno 33 predata rada 23 su se potpuno uklopila formom ili su dužinom teksta i brojem slajdova tolerantno izašla iz okvira fotopriče.
Drugi kriterijum se odnosio na zadovoljenost teme, koja je glasila: Adaptacije biljaka na klimatske uslove vašeg kraja i njihovo poređenje sa vrstama park šume Gorica. Učenici škola koje se ne nalaze na području Podgorice imali su zadatak da uporede adaptacije vrsta koje su upoznali i izučili tokom ekskurzije na brdu Gorica sa adaptacijama biljaka iz svog kraja, a učenici iz škola sa gradskog područja Podgorice da prikažu različite tipove adaptacije biljaka na ekološki ambijent Gorice, odnosno submediterana. Učenici su takođe imali i zadatak da svojim radovima daju nazive. Shodno postavljenom zadatku, eliminisani su radovi koji:
- Nemaju naslov,
- Obradili su samo jednu vrstu,
- Nisu obradili adaptacije biljaka, već se bazirali na opštem opisu, staništu i upotrebnoj vrijednosti,
- Nisu uporedili adaptacije biljaka svog kraja i biljaka Gorice.
Ovaj kriterijum je zadovoljilo 8 radova, a u daljoj evaluaciji su vrijednovani: sadržajnosti, tačnost informacija i uvezanost fotografija i teksta. Radovi koji su imali greške u identifikaciji vrsta ili interpretaciji morfoloških pojmova, koji su posebno objašnjeni na terenskoj nastavi na brdu Gorica, eliminisani su iz “trke za nagradu”, pa je izbor sveden na svega jedan rad:
“Biljni svijet na različitim nadmorskim visinama” (OŠ “Aleksa Đilas Bećo”, Mojkovac)
Ipak, važno je istaći da u ovom radu, zaista originalna i lijepo osmišljena ideja nije zaokružena do kraja. Sugestije kako bi se rad mogao unaprijediti i dobiti odličan (5): na slajdu broj 4 bi bilo lijepo dodati datum, tj. vremenski ga odrediti. Ili još bolje fotografiju na kojoj se vide spomenik i četinari, zamijeniti sa fotografijom ciklame ili neke druge biljke koja na Gorici cvijeta u jesenjem aspektu. Slajdovi broj 6, 7 i 8 bi bili dorečeni da su definisane vrste sa fotografija. Prezentacija bi bila skroz zaokružena da su među tipičnim vrstama submediterana mjesto našli pelim i hrast trojanac ili medunac …
III nagrada Najoriginalniji dizajn “Biljke su sada u modi”.
Nagrada za najoriginalniji dizajn je bez dileme pripala radu “Biljke su sada u modi”. Kroz dopadljive dijaloge crtanih likova pelikana Krleta i svrake Lili prikazani su tipični elementi flore mediterana i kontinenta. Da bi i tekstualni sadržaj prezentacije bio za odličan (5), potrebno je unijeti sledeće korekcije: pelim je vrsta porijeklom iz Mediterana, a staništem vezana za osunčane kamenjare; pravilan latinski naziv drače je Paliurus spina-christi; cikorija takođe raste i na području Gorice, pa nije dobar primjer za vrstu isključivo kontinentalno-planinskih krajeva; kleka nema plod tipa bobice, več šišaricu koja izlgedom podsjeća na bobicu (plod imaju samo biljke sa cvijetom, a kleka je golosjemenjača); pavit nema srcolike listove; postoji jako puno vrsta iz roda kupina, a vrsta koja raste na području Gorice nije ista kao i vrsta koja naseljava ivice šuma, obale rijeka i potoka u okolini Berana; srednja fotografija na slajdu posvećenom hrastu trojancu ne pripada ovoj vrsti…
Učenje na sopstvenim greškama je jedna od najefektnijih metoda sticanja znanja. Upravo zato u nastavku teksta skrećemo pažnju na nedostatke preostalih 7 radova iz užeg izbora:
| “Adaptacija biljaka mediteranske i submediteranske klime” (Gušić Anja i Bosnić Ksenija, OŠ ,,Orjenski bataljon“, Bijela) | Slajd 6. Fotografije najbolje ne ilustruju prateći tekst. Slajd 7. Važi isti komentar. Na donjoj fotografiji su prikazani klijanci razvijeni upravo iz sjemena koje se sakupljeno na Gorici. Na gornjoj fotografiji se ne vidi samo mahonija, već i kostrika, koji je element samonikle flore. Slajd 8. I submediteran i brdo Gorica takođe karakterišu šikare i vrijesak… Da bi ambijent brda Gorica bio vjerno dočaran, nedostaju hrastovi, trojanac ili medunac… |
| Adaptacija biljaka na klimatske uslove našeg kraja i poređenje sa vrstama park šume Gorice (Dušan Simić, Andrija Ćetković, OŠ:”Jugoslavija”, Bar) | Fotografije prvih slajdova uopšte ne korespondiraju sa tekstom. Zadatak fotopriče nije bilo poređenje istih vrsta na različitim lokalitetima, jer bi za takvu studiju trebalo uraditi opsežna istraživanja anatomije biljaka. Slajdovi su preopterećeni informacijama, a suštinski ništa nisu donijeli. Lovor nema okruglaste listove (slajd 7) i na Gorici ne može da raste do 400m nadmorske visine (slajd 8), jer je najviša kota Gorice na oko 130m). |
| “Adaptacija biljaka na klimatske uslove park šume Gorica i adaptacija biljaka na klimatske uslove Plavo-Gusinjskog kraja“ (OŠ “Hajro Šahmanovic”, Plav) | Prezentacija ima 16 slajdova i ukupno 19 fotografija. Slajdovi su preopterećeni tekstom i opisom biljaka. U ovoj kranje dopadljivoj prezentaciji se sa manje riječi i pažljivijim odabirom fotografija mogla pogoditi suština, a to su adaptacije biljaka. Slajd 2- Kostrika nema kožaste listove, nego su djelovi stabla preobraženi i listoliki. Na ovaj fenomen je skrenuta pažnja na terenskom času, pa smo zbog toga očekivali ispravnu formulaciju. Slajd 3- Fotografija najbolje ne ilustruje prateći tekst. Slajd 9. Nezgrapna formulacija: Listovi su zeljasti… Slajd 15. Glod je vrsta šireg raspostranjenja i takođe raste na brdu Gorica. |
| Biljke mediteranskog područja (Vuk Kićović Vuk Mastilović, OŠ „Blažo Jokov Orlandić“ Bar) | Identifikacija nekih vrsta je pogrešna (trojanac je određen kao medunac, matičnjak kao menta…). Prateći tekst je nekad opširan. Sa manje riječi se mogla istaći suština. |
| Biseri naseg podneblja (Zorana Mrkić, Natalija Musić, OŠ „Braća Labudović”) | Prava fotopriča, ali na žalost sa jednom krupnom materijalnom greškom (šipak je određen kao lovor). Umjesto ukrasnih vrsta kao što su lovorvišnja i tuja, izbor su trebale biti samonikle biljke. Vezano za vrste sa brda Gorica mjesto u fotopriči su trebali dobiti pelim i hrast trojanac ili medunac. |
| Botanicki identitet Gorice (Staša Tomović i Lena Grujičić, OŠ “Pavle Rovinski”) | Prezentacija koja više govori o flori i Gorice, nego o adaptacijama biljaka. U radu se potkrala greška u identifikaciji, pa je hrast trojanac određen kao crnika. Za draču je napisano da živi u društvu borovnice, što baš I nije tačno. Za kostriku je napisano da ima karakteristične listove koji su preobraženi ogranci stabljike. Međutim, listovi kostrike ne predstavljaju preobražene ogranke stabljike, nego su preobraženi djelovi stabljike listoliki. |
| Mjesto pod suncem (OŠ “Oktoih”) | Divno osmišljena fotopriča, ali ipak preopterećena pratećim tekstom. Sa manje riječi se mogla dotaći suština. Potkrale su se greška u indetifikaciji hrastova. Slajd 8- na fotografiji je prikazan medunac, a ne trojanac Slajd 9- na fotorgafiji je prikazan trojanac a ne crnika… Da bi priča o flori Gorice bila zaokružena, nedostaje pelim. Gledičija mu je mogla ustupiti mjesto. |